ESD
(ELECTROSTATIC DISCHARGE)
ESD
STATİK YÜK ZARARLARI
Dünyada
her geçen gün teknolojinin gelişmesiyle, dolayısıyla elektronik parçaların üretimlerinin artması, elektronik malzeme
üreticilerinin ürettikleri cihaz ve komponentlerde arızaların oluştuğu görülüp,
tehlikenin ciddiyeti anlaşıldığında, 1980 lerin sonuna doğru kalite işlemlerini
geliştirmek ve 100V üzerinde duyarlılık eşiğine sahip elektronik malzemeleri
muhtemel Statik yük deşarjı hasarlarından korumak maksadı ile Avrupa’da CENELEC
adında elektronik aletler komitesi kuruldu.
İnsanların
almış oldukları statik elektrik hem sağlıklarına, hem de kullanmış oldukları
elektronik cihazlara zarar vermektedir. Elektronik cihazları kullanma ve taşıma
esnasında üzerindeki statik elektriği devre elemanlarına boşaltmakta
(elektrostatik deşarj ) bu da o ekipmanları kullanışsız hale getirmekte ya da
ömrünü kısıtlayabilmektedir.
Birçok
devre parçaları, komponentler, ileri teknoloji ürünleri, elektrostatik şarjın
aniden değişimi yüzünden istenmeyen arızalara ve ürün kalitesinin düşmesine
neden olmaktadır. ESD’den etkilenen ekipmanları; Transistörler, diyotlar, lazer
diyotları, elektro optik cihazlar, hassas film rezistörleri, ince ve kalın film
rezistörleri, kapasitörler, farklı yarı iletkenler, mikro devreler, hibrid
cihazlar, piezoelektrik kristalleri ve hatta daha komplike entegrasyonlu devre
cihazları olarak sıralanabilinir.
Elektronik
aletleri korumak maksadıyla oluşturulan antistatik ekipmanlar hızlı deşarj
sağlamamalı, dereceli olarak iletim ortamı oluşturulmalıdır. Alan direnci 10 üzeri
2 Ω ve altındaki iletkenler çok hızlı deşarj sağlarlar. Zaten metallerin
alan direncide 10 üzeri 0 dır. Alan
direnci 10 üzeri 4 ve 10 üzeri 6 Ω arasındakiler de hızlı deşarj sağlayan
materyallerdir. Alan direnci 10 üzeri 6 ve 10 üzeri 12 Ω arasında olan
materyaller gerçek antistatik materyallerdir bunlar yavaş yavaş deşarj
ettiklerinden malzemelere zarar vermedikleri gibi insanı da korurlar. Alan
direnci 10 üzeri 12 Ω dan büyük olan materyaller yalıtkandır.
Deşarjların
önlenmesi için alınması gereken önlemler birçok standartla açıkça belirgin hale
getirilmiştir. Bu önlemlerin çoğunda esas olan uygulama Elektrostatik Koruma
Alanı (EPA) uygulamaktır. Temel olarak bu sistem ESD oluşumuna olanak
tanıyabilecek hassasiyetteki devrelerde yüksek yüklerle yüklemeye olanak veren
elemanların kullanılmamasıyla gerçekleştirilir. Bu da elektronik elemanların
topraklanması ya da bu parçalar üzerinde çalışan kişilerin elektrostatik deşarjı
önleyecek tarzda önlemleri almasıyla mümkün olmaktadır.
Statik
Yük Deşarjının verdiği zararlar;
•
Yüksek maliyet
•
Düşük kaliteli ürün
•
Özellikle kritik zamanlarda ortaya çıkan cihazın çalışmaması,
olarak sıralanabilir. Eğer elektro statik deşarjdan cihaz ve sistemler
çok düşük bir maliyetle korunmuş olursa; bakım onarım, parça iş gücü ve zaman
maliyetlerinden tasarruf edilmiş olacaktır.